مرکز هدایت و حمایت از تحقیقات تجربی چرم و کفش یک سایت دیگر با وردپرس فارسی
مادها نخستین قوم ایرانی بودند که از کفش پوشیدن انها تصاویری در کتیبه ها موجود است.
با توجه به نقش برجسته های باقیمانده از مادها در تخت جمشید .کفشهای مادها مانند جوراب است اما معلوم است که جنس انها از چرم بوده و پابندهایی که از شلوارها اویزان است این کفشها روی پاها محکم می شود.
پس از انها هخامنشینان به کفش همچون دیگر اجزای لباس اهمیت می دادند و انرا همچون تکه های دیگر لباس به دو بخش اشرافی و معمولی تقسیم بندی کردند.
در کاوشهای باستان شناسی دو لنگه کفش بچگانه در قلعه (شاه دژ) اصفهان پیدا شد که در واقع دومین و سومین کفشهایی هستند که در تاریخ باستان شناسی ایران پیدا شده اند اما این تعداد بیانگر استفاده نکردن ایرانیان از پا پوش نیست و نقش برجسته ها و نقاشیهای ایرانی و اشاره های تاریخ نویسان بیانگر استفاده تاریخی ایرانیان از کفش است.
لباس و پس از ان کفش یکی از نادر ترین اشیایی است که در تحقیقات باستان شناسی به دست می اید.
در مقاله لباس دوره مادها و هخامنشینان در” دایره المعارف ایرانیکا “چنین امده است : “کفش های شاهان هخامنشی در تخت جمشید قرمز رنگ بوده در حالیکه کماندارانی که در معماریهای خشتی لعابی شوش دیده می شود کفشهایی زرد رنگ به پا دارند.
چکمه های جلو بسته که لبه ای ممتاز با لبه های دیگر داشته اند و گاه رو به زانو برگشته اند برای استفاده ماهیگیران و ساکنان نواحی ابخیز بوده است.
موبدانی که در لوحه های گنجینه جیحون و اتشکده “کاپادوکیه” تصویر کشیده شده اند چکمه هایی بلند با زیره ای ضخیم و پاشنه ای به نسبت بلند پوشیده اند.
پاشنه کفش در زمان مادها گاه از داخل کفش کار گذاشته می شد در نقش برجسته ها قوس پاها بیشتر ازان چیزی است که باید باشد که این امر نشان دهنده داشتن پاشنه داخلی در کفش است.
این ویژگی کم و بیش برای کفشهای هخامنشینان نیز می باشد.
برش اضافه ای که هخامنشینان در دوخت کفشهای خود ایجاد کرده اند نه تنها برای زیبایی کفش که برای ایستایی بیشتر کفش روی پا بود.
“ترنرویل کاکس “نویسنده کتاب “تاریخ لباس” درباره شیوه های تزیینی کفش در دوره هخامنشینان می نویسد: با شکل گیری کفش تزیین هایی از مروارید و سنگهای گران بها همراه با رودوزیهای زیبا به کفش افزوده شد.
در مقاله لباس دوران صفویه و قاجار در ایرانیکا امده است :”در زمستان روستائیان قباهای نمدی کلفت و بالا پوشهایی از پوست بره می پوشیدند انها پا برهنه راه می افتادند و پاهایشان را با نوارهای کتان می پیچیدند و کفشهای تخت و با زیره های چرمی سبز رنگ به نام “چاروت” که به انها بندهایی متصل بود به پا می کردند
استفاده نخ و کنف برای دوختن گیوه در کردستان نیز یکی از این موادمحلی در دوخت کفش بوده است.
نوعی کفش متداول در جنوب ایران وجود دارد که با برگ نخل دوخته می شود این کفش در مناطق گرمسیری جنوب برای مردم راحت تر از کفشهای چرمی می باشد.
با ورود سفیرانی خارجی به ایران در زمان صفویان شکل و شمایل لباسهای خارجی نیز میان ایرانیان رواج یافت و نهایتا شکل لباس ایرانیان به شکل لباس و کفش جهانی بدل شد.
نقل از منبع “لباس دوره مادها دایره المعارف ایرانیکا”
تاریخ منابع ایران .ویلسن کریستن .عبداله فریاره ۱۳۶۶
